Avrupa’da uluslararası futbol müsabakaları UEFA tarafından organize edilir. Avrupa Futbol Federasyonları Birliği’nin kısa adı olan UEFA (Union of European Football Associations) KKTC hariç tüm Avrupa ülkelerinin üye olduğu 54 üyeli uluslararası bir federasyondur. UEFA’ya Avrupa dışından da üyeler kabul edilmiştir: Rusya, İsrail, Kazakistan, Ermenistan, Gürcistan, Azerbaycan ve GKRK. [1]
İtalya, Fransa, Belçika futbol federasyonları tarafından 15 Haziran 1954’te İsviçre’nin Basel şehrinde kurulmuş olan UEFA’nın ilk merkezi İsviçre’nin Bern şehridir, merkez 1959’da Fransa’nın başkenti Paris‘e, 1995’te ise İsviçre’nin Nyon kentine taşınmıştır. [1]
UEFA tarafından düzenlenen futbol kulüp turnuvaları
UEFA’nın düzenlediği en prestijli kupa UEFA Şampiyonlar Ligi‘dir. Avrupa’nın en iyi kulübünün belirlendiği Şampiyonlar Ligi 1955-56 sezonundan itibaren oynanmaktadır. 1960 yılına kadar 16 takımın en iyisi ilk eleme, çeyrek final, yarı final ve final turları ile belirlenmekte idi. 1960 yılında takım sayısı 32’ye çıkarıldı ve bir eleme turu daha ilave edildi. [2]
1992 yılına kadar kupanın adı ‘European Cup‘ iken 1992 yılında kupanın adı ‘UEFA Champions League‘ olarak değiştirildi. Yine 1992 yılında yapılan değişiklikle ilk turun yerine grup basamağı oluşturuldu; her grubun en iyi iki takımı üst turlarda mücadele etme hakkına sahipti. [2]
UEFA Şampiyonlar Ligi’ne UEFA ülkeler sıralamasına göre ülkeler 1-4 takımla katılmaktadırlar. Ayrıca önceki yılın Şampiyonlar Ligi şampiyonu da lige katılım hakkına sahip olmaktadır. [2]
Avrupa’nın iki numaralı kupası ise UEFA Avrupa Ligi‘dir (UEFA Europa League). 1971/72 sezonundan itibaren oynanan eski adıyla UEFA Kupası‘nın (UEFA Cup) ismi 2009 yılında Avrupa Ligi olarak değiştirilmiştir. [3]
2004/05 sezonuna kadar liglerinde Şampiyonlar Ligi’ne katılamayan sıralamadaki 64 takım eleme turlarında karşılaşarak kupanın sahibini belirlemekte idi. 2004/05 sezonundan itibaren ise ilk olarak grup elemeleri sistemi getirildi. Gruplardan üst tura çıkan takımlar ve Şampiyonlar Ligi gruplarında üçüncü sırada kalarak elenmiş takımlar eleme turları oynama hakkına sahiptiler. [3]
UEFA 2021/22 sezoundan itibaren yeni bir kupanın oynanacağını duyurmuştur. UEFA Konferans Ligi (UEFA Europe Conference League) adıyla oyanacak bu kupada ülke liglerinden gelecek takımlarla birlikte Şampiyonlar Ligi ve Avrupa Ligi’nde gelecek takımlar arasından kupanın şampiyonu belirlenecek. [4]