Hava durumu insanoğlunun yerleşim yerlerini seçerken dikkat ettiği kriterlerden. Ama bazı insan grupları çöllerde yaşamayı tercih etmiş, bazıları ise çok soğuk iklimlerde. -71 derecenin ölçüldüğü Rusya Oymyakon’da da insanlar yaşamayı tercih etmiş, 57,8 derecenin ölçüldüğü Libya Aziziye’de de. Hatta öyle ki Oymyakon’da gecelerin kuşlar soğuktan donabiliyor, Aziziye ise zaten bir çöl.
Aşağıda dünya üzerinde ölçülen en düşük ve en yüksek sıcaklıkların ölçüldüğü yerleri sıraladık [1] [2]:
Dünyanın en soğuk yerleri
- Antarktika kıtasında bulunan Rusya‘ya ait Vostok Araştırma İstasyonu’nda ölçülen -89,2 oC Dünya üzerinde ölçülen en düşük sıcaklık olarak tarihe geçmiştir. Antarktika dünyanın hem en soğuk kıtası, hem en rüzgarlı kıtası, hem en yüksek kıtasıdır. Antarktika’nın % 90’ı buz olmasına rağmen Antarktika neredeyse hiç yağmur almaması nedeniyle teknik olarak bir çöldür.
- Dünyanın en soğuk yerleşim yeri ise Rusya’da yer alan -71,2 oC kaydı yapılan Oymyakon‘dur. 500 kişinin yaşadığı soğuk gecelerde kuşların donduğu bu küçük kasabada ancak sıcaklık -52 oC’nin altına düştüğünde okullar tatil edilir.
- Ölçülen en düşük sıcaklıklar sıralamasında üçüncü sırada olan yer Rusya’da 1.400 kişinin yaşadığı Verkhoyansk‘tır. Burada çölülen en düşük sıcaklık -69,8 oC‘dir. Bu kasabaya 1860’lardan 1900’ların başına kadar politik sürgünler gönderilmekte idi.
- Bugüne kadar ölçülen en düşük sıcaklıklar sıralamasında Batı yarımküresinin en soğuk yeri olan Grönland’da yer alan Britanya Araştırma İstasyonu North Ice‘tır. Burada ölçülen en düşük sıcaklık ise -66 oC‘dir.
- Kanada‘nın Yukon Bölgesi’nde yer alan Snag‘da ölçülen en düşük sıcaklık -63 oC‘dir. Pasifik okyanusundan gelen sıcak havanın dağlar tarafından kesilmesi bu bölgenin daha soğuk olmasını sağlamaktadır.
Dünyanın en sıcak yerleri
- İran‘ın doğusunda yer alan Lut Çölü’nde (Dasht-e Lut) 70,7 oC sıcaklık ölçümü yapılmıştır. 5.400 km2‘lik çölde bitki ve hayvan yaşamı yoktur.
- Yaz ayları boyunca ortalama sıcaklığın 40 oC olarak ölçüldüğü Avustralya Queensland‘de ölçülen en yüksek sıcaklık 68,9 oC‘dir.
- Libya‘nın kuzeybatısında yer alan yerleşim yeri Al’Aziziyah‘ta 13 Eylül 1922’de 57,8 oC ölçülmüştür. Daha sonra bu ölçümün ölçüm yapan kişinin yeterli eğitimi almamasından dolayı hatalı olduğu ifade edilse de bu bölge dünyanın en sıcak bölgelerinden biri olarak değerlendirilmektedir.
- ABD California‘nın güneydoğusunda yer alan Ölüm Vadisi’nde (Death Valley) ölçülen sıcaklık 56,7 oC‘dir. Ölüm vadisi Kuzey Amerika’nın en sıcak, en kuru ve en alçak yeridir. Her ne kadar gün boyu vadi çok sıcak olsa da gecesıcaklıklar sııfırın altına düşmektedir.
- Libya’nın batısında yer alan bir vaha kasabası olan Ghadames‘te ölçülen en yüksek sıcaklık 55 oC‘dir.
- Afrika’nın en eski yerleşim yerlerinden biri olan Tunus Kebili‘de ölçülen en yüksek sıcaklık 55 oC‘dir.
- Mali Timbuktu‘dan ölçülen en yüksek sıcaklık 54,5 oC‘dir.