Her yıl Ocak ayından itibaren o yıl kimlerin, hangi filmlerin Oscar ödüllerine (The Academy Awards) aday olacağını, kimlerin ödül alacağına odaklanır. Milyonlarca sinemasever Oscar ödülleri için ekranlara kiltlenir.

İlki 1929 yılında düzenlenen 2021 yılında 93. yapılan Oscar ödül töreni için 15 Mart’ta adaylar duyurulmuş, 25 Nisan’da ise ödül töreni yapılmıştır. [1]

Aslında ödül töreninin adı Oscar değildir, Oscar törende verilen heykelciğin adıdır.

Kısa bir Oscar tarihi

1927 yılında MGM Stüdyo Şefi Louis B. Mayer evinde misafirleri ile konuşurken sinema sektörünün güçelndirilmesi için organize bir grup oluşturulması gerektiğinden bahseder. Bir hafta sonra Los Angeles Ambassador Hotel’de 36 davetli bir yemekli toplantıda “The International Academy of Motion Picture Arts and Sciences‘ın kurulduğu açıklanır. Academy’nin ilk kurulan komitelerinden biri olan “the Awards of Merit” komitesi 1928 yılında 12 kategoride sineme ödüllerinin verilebileceğini rapor eder. İlk ödül töreni ise 1929 yılında sadece 270 kişini katıldığı bir törenle Roosevelt Hotel’in Blossom Salonu’nda yapılır. [2]

Oscar ödül töreni ilk olarak 19 Mart 1953’te ABD ve Kanada televizyonlarında yayımlandı. İlk renkli yayın 1966 yılında yapıldı. 1967 yılında ilk kez uluslararası yayın yapıldı. [2]

Oscar ödül töreni geçen 100 yıllık zaman diliminde sadece 3 kez ertelendi: 1938’te Los Angeles‘ta sel felaketinde (bir hafta sonraya), 1968’de Martin Luther King öldürüldüğünde (iki gün sonraya) ve 1981’de Ronald Reagan‘a suikast düzenlendiğinde (24 saat ertelendi). [2]

Oscar adaylarının ve kazananların belirlenmesi

Oscar ödülleri “The Academy of Motion Picture Arts and Sciences” üyesi 9.000’den fazla sinema emektarı (oyuncusu, yönetmeni, yöneticisi) tarafından seçilir. [2]

Oscar ödüllerini kazananlar için iki basamaktan oluşan bir süreç yürütülür [3]:

İlk basamak aday belirleme sürecidir. Bu basamakta birçok kategoride üyeler kendi branşlarında aday gösterirler: Aktörlerin en iyi aktör dalında aday göstermeleri gibi. En iyi film kategorisinde ise tüm üyeler aday gösterir. Aday gösterimi yazılı olarak da yapılır, online olarak da. Ama üyelerin çoğunluğu online olarak adayları belirliyor. PricewaterhouseCoopers tarafından denetlenen oylamalar Aralık ayının sonunda başlar. Adaylar Ocak ayının ortasında Beverly Hills’teki Academy’s Samuel Goldwyn Theater’da basın açıklaması ile televizyonlardan yayınlanır.

Academy ödül sürecinin denetimi için ilk olarak 1935 yılında Price Waterhouse firması ile çalışmaya başlamıştır ve bugüne kadar hep aynı firma denetimi yapmıştır.

İkinci basamak ise online olarak yürütülen ve tüm üyelerin oy kullanabildiği seçim sürecidir. Bu süreçte Oscar adaylarının aldıkları oylar çizelgeleştirilirken sadece PricewaterhouseCoopers şirketinden iki kişi olur. Yani ödül töreninde “And the Oscar goes to..” denilene kadar sadece bu iki kişi sonuçları bilmektedir.

Hangi kategorilerde ödül veriliyor?

Academy ödülleri 24 kategoride veriliyor [4]:

  1. En İyi Erkek Oyuncu (Best Actor in a Leading Role)
  2. En İyi En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu (Best Actor in a Supporting Role)
  3. En İyi Kadın Oyuncu (Best Actress in a Leading Role)
  4. En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu (Best Actress in a Supporting Role)
  5. En İyi Yönetmen (Best Director)
  6. En İyi Özgün Senaryo (Best Original Screenplay)
  7. En İyi Sanat Yönetmeni (Best Art Direction)
  8. En İyi Sinematografi (Best Cinematography)
  9. En İyi Kostüm (Best Costume Design)
  10. En İyi Makyaj (Best Makeup)
  11. En İyi Film (Best Picture)
  12. En İyi Kısa Film (Live Action Short Film)
  13. En İyi Kurgu (Best Film Editing)
  14. En İyi Uyarlama Senaryo (Best Adapted Screenplay)
  15. En İyi Belgesel Film (Best Documentary Feature)
  16. En İyi Kısa Belgesel Film (Best Documentary Short Subject)
  17. En İyi Animasyon Filmi (Best Animated Feature)
  18. En İyi Kısa Animasyon Filmi (Best Animated Short Film)
  19. En İyi Yabancı Film (Best Foreign Language Film)
  20. En İyi Görsel Efekt (Best Visual Effects)
  21. En İyi Ses Kurgusu (Best Sound Editing)
  22. En İyi Ses Miksajı (Best Sound Mixing)
  23. En İyi Film Müziği (Best Original Score)
  24. En İyi Orjinal Şarkı (Best Original Song)

Oscar istatistikleri

En fazla aday gösterilen filmler: All about Eve (1950) (14 dalda aday gösterildi, 6 ödül aldı), Titanic (1997) (14 dalda aday gösterildi, 11 ödül aldı), La La Land (2016) (14 dalda aday gösterildi, 6 ödül aldı). [5]

En çok ödül alanlar: Ben-Hur (1959) (12 dalda aday göstreildi, 11 ödül aldı), Titanic (1997) (14 dalda aday gösterildi, 11 ödül aldı), The Lord of the Rings: The Return of the King (11 dalda aday gösterildi, 11 ödül aldı). [5]

En iyi film, en iyi erkek oyuncu, en iyi kadın oyuncu, en iyi senaryo dallarının hepsinde ödül alanlar: It Happened One Night (1934), One Flew over the Cuckoo’s Nest (1975), The Silence of the Lambs (1991). [5]

Oscar’in ilginçlikleri

En iyi film ödülünü alan ilk renkli film 1939 yılında “Rüzgar Gibi Geçti” (Gone With The Wind) olmuştur. [6] Hattie McDaniel yine bu filmede kazandığı en iyi yardımcı kadın oyuncu rolüyle İlk Oscar kazanan siyahi oyuncu olmuştur. [m]

Charlie Chaplin‘in Limelight filmi 1952’de gösterime girmiş olmasına rağmen 1972 yılında en iyi film ödülünü aldı. Çünkü Los Angeles sinemalarında ancak o yıl gösterime girebilmişti ve o yıllarda Los Angeles sinemalarında gösterime girmeyen filmler aday olamıyordu. [6]

1968 yılında Irving G. Thalberg Anı Ödülü’nü almak için saheneye çıkan Alfred Hitchcock sahnede sadece iki kelime etti: “Teşekkür ederim.” Bu sahnedeki en kısa konuşma idi. [7]

1973 yılında The Godfather filmindeki rolü nedeniyle ödül alan Marlon Brando film endüstrisinin Kızılderililere olan karşı tavrı nedeniyle töreni boykot etti, Sacheen Littlefeather onun adına törende konuşma yaptı. [7]

Ödül verirken söylenen “And the Oscar goes to..” 1989 yılına kadar “And the winner is..” şeklndeydi, bu anons o yıl değiştirilmişti. [6]

2017 yılındaki 89. Oscar ödül töreninde sunuculara yanlışlıkla hatalı zarf kategorisinin verilmesi nedeniyle en iyi film yanlış olarak anons edildi. İlk önce “La La Land” açıklanırken hatalı anons düzeltildi ve kazanan “Moonlight” açıklandı. [7]